Τι είναι ο βελονισμός

Ο βελονισμός είναι μια θεραπευτική μέθοδος που ξεκίνησε στην Κίνα πριν από περίπου 3.000 χρόνια και αποτελεί βασικό μέρος της παραδοσιακής κινεζικής ιατρικής. Οι πρώτες γραπτές αναφορές εντοπίζονται στον 2ο αιώνα π.Χ. ενώ η μέθοδος εξαπλώθηκε αργότερα στην Ιαπωνία και τη Δύση. Περιλαμβάνει την εισαγωγή πολύ λεπτών βελόνων σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος, τα λεγόμενα σημεία βελονισμού.

Σύγχρονες επιστημονικές μελέτες έχουν δείξει ότι ο βελονισμός μπορεί να επηρεάσει θετικά το νευρικό, το ανοσοποιητικό και το ορμονικό μας σύστημα. Μέσω αυτών των μηχανισμών μπορεί να ενεργοποιήσει την απελευθέρωση ενδορφινών (οι φυσικές «ορμόνες ευεξίας» του οργανισμού), να μειώσει τη φλεγμονή και να συμβάλει στη ρύθμιση του πόνου.

Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση χρόνιου και οξέος πόνου, αλλά και σε άλλες λειτουργικές διαταραχές. Εκτός από τις κλασικές βελόνες, υπάρχουν και σύγχρονες τεχνικές, όπως ο ηλεκτροβελονισμός.

Γενικά θεωρείται ασφαλής θεραπεία όταν εφαρμόζεται από εκπαιδευμένους και πιστοποιημένους επαγγελματίες, με ελάχιστες πιθανές ανεπιθύμητες ενέργειες.

Πώς λειτουργεί ο βελονισμός

Ο βελονισμός δρα ενεργοποιώντας το νευρικό σύστημα, με αποτέλεσμα να μειώνεται η αντίληψη του πόνου. Οι βελόνες διεγείρουν συγκεκριμένες νευρικές ίνες στα σημεία βελονισμού, στέλνοντας σήματα στο νωτιαίο μυελό και σε κέντρα του εγκεφάλου που επεξεργάζονται τον πόνο. Αυτό οδηγεί στην απελευθέρωση φυσικών ενδογενών οπιοειδών του οργανισμού που λειτουργούν ως «φυσικά αναλγητικά».

Επιπλέον, ο βελονισμός έχει και αντιφλεγμονώδη δράση. Η διέγερση των σημείων βελονισμού μειώνει την παραγωγή ουσιών που προκαλούν φλεγμονή και ενισχύει ουσίες που την περιορίζουν, βοηθώντας τόσο τοπικά όσο και σε ολόκληρο το σώμα.

Με λίγα λόγια, οι βελόνες προκαλούν φυσιολογικές αλλαγές στο νευρικό και στο ανοσοποιητικό σύστημα, μειώνουν τη φλεγμονή και τον πόνο, και βελτιώνουν τη λειτουργικότητα του οργανισμού.

Σε ποιες καταστάσεις μπορεί να βοηθήσει

Ο βελονισμός έχει φανεί ότι μπορεί να βοηθήσει σε αρκετές μυοσκελετικές και επώδυνες καταστάσεις, προσφέροντας ανακούφιση από τον πόνο και βελτίωση της λειτουργικότητας. Οι πιο συχνές περιπτώσεις όπου εφαρμόζεται είναι:

  • Χρόνιος πόνος
  • Πόνος στη μέση (οσφυαλγία)
  • Οστεοαρθρίτιδα
  • Αυχενική δυσκαμψία και πόνος στον αυχένα
  • Ινομυαλγία
  • Παθήσεις των άκρων, όπως το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα και η τενοντίτιδα Αχιλλείου
  • Ημικρανίες και κεφαλαλγίες τάσεως
  • Μετεγχειρητικός πόνος

Στη φυσικοθεραπεία, ο βελονισμός χρησιμοποιείται συνήθως ως συμπληρωματική θεραπεία, ενισχύοντας τα αποτελέσματα της άσκησης, των τεχνικών χειροθεραπείας και άλλων μεθόδων. Με αυτόν τον τρόπο συμβάλλει όχι μόνο στη μείωση του πόνου, αλλά και στη συνολική βελτίωση της ποιότητας ζωής του ασθενή.

Τι να περιμένει ο ασθενής από μια συνεδρία βελονισμού

Η συνεδρία βελονισμού διαρκεί συνήθως 20–40 λεπτά, με τον ασθενή να παραμένει ξαπλωμένος ή καθιστός, ανάλογα με τα σημεία που θα εφαρμοστεί η θεραπεία.

Κατά τη διάρκεια της συνεδρίας, είναι φυσιολογικό να εμφανιστούν ήπιες αισθήσεις, όπως ελαφρύ τσίμπημα, αίσθημα βάρους, μούδιασμα, ζέστη ή ένα ελαφρύ “τράβηγμα” στο σημείο της βελόνας. Πολλοί ασθενείς αναφέρουν χαλάρωση ή ακόμη και μείωση του πόνου μετά το τέλος της θεραπείας.

Οι ανεπιθύμητες ενέργειες είναι σπάνιες και ήπιες.

Ο βελονισμός δεν αντικαθιστά την ιατρική παρακολούθηση και εφαρμόζεται ως συμπληρωματική θεραπεία, αποκλειστικά από πιστοποιημένους και κατάλληλα εκπαιδευμένους επαγγελματίες.